A listener's thoughts

Σώπα, μη μιλάς, είναι ντροπή κοψ’ τη φωνή σου, σώπασε κι επιτέλους αν ο λόγος είναι άργυρος η σιωπή είναι χρυσός. Τα πρώτα λόγια, οι πρώτες λέξεις που άκουσα από παιδί έκλαιγα, γέλαγα, έπαιζα μού ‘λεγαν: «σώπα». Στο σχολείο μού ‘κρυψαν την αλήθεια τη μισή και μου ‘λεγαν: «εσένα τι σε νοιάζει; σώπα!» Με φιλούσε το πρώτο αγόρι που ερωτεύτηκα και μου ‘λεγε: «κοίτα, μην πεις τίποτα, και…σώπα!» Κόψ’ τη φωνή σου, μη μιλάς, σώπαινε. Κι αυτό βάστηξε μέχρι τα είκοσί μου χρόνια. Ο λόγος του μεγάλου, η σιωπή του μικρού. Έβλεπα αίματα στα πεζοδρόμια «τι σε νοιάζει, μου ‘λεγαν, θα βρεις το μπελά σου – τσιμουδιά, σώπα». Αργότερα φώναζαν οι προϊστάμενοι: «μη χώνεις τη μύτη σου παντού, κάνε πως δεν καταλαβαίνεις, και σώπα». Παντρεύτηκα κι έκανα παιδιά και τα ‘μαθα να σωπαίνουν. Ο άντρας μου ήταν τίμιος κι εργατικός κι ήξερε να σωπαίνει. Είχε μάνα συνετή που του έλεγε «σώπα». Στα χρόνια τα δίσεχτα οι γείτονες με συμβούλευαν: «μην ανακατεύεσαι, πες πως δεν είδες τίποτα και σώπα». Μπορεί να μην είχαμε με

Οι ''κακοί μαθητές'' μας - αυτοί για τους οποίους λένε ότι δεν έχουν μέλλον -  ποτέ δεν πάνε μόνοι στο σχολείο. Αυτό που μπαίνει στην τάξη είναι ένα κρεμμύδι: φλούδες από στεναχώρια, φόβο,  ανησυχία, μνησικακία, θυμό, ανικανοποίητες επιθυμίες, οργισμένες αρνήσεις σωρευμένες πάνω σε ένα φόντο από ένα παρελθόν ντροπής, από ένα απειλητικό παρόν, από ένα καταδικασμένο μέλλον. Κοιτάξτε τους. Έρχονται εδώ με το σώμα τους μισοαναπτυγμένο και την οικογένειά τους στην πλάτη, μέσα στη σάκα. Στην πραγματικότητα, το μάθημα μπορεί ν' αρχίσει μόνο όταν αφήσουν  τον μπόγο στο δάπεδο  και ξεφλουδιστεί το κρεμμύδι. Είναι δύσκολο να εξηγηθεί  αλλά συχνά αρκεί ένα βλέμμα, μια λέξη φιλική, μια φράση από έναν έμπιστο ενήλικα, ειπωμένη  με σαφήνεια και σταθερότητα, για να διαλυθούν  αυτά τα ψυχικά άλγη, να ανακουφιστούν  αυτά τα πνεύματα, να στεριώσουν σε έναν ενεστώτα αυστηρά της οριστικής. Ντανιέλ Πεννάκ ΠΡΟΣΩΠΑ